اخذ گواهینامه ایزو 26262
گواهینامه ایزو 26262
اخذ گواهینامه ایزو 26262، این همان گواهینامه ایزو یی است که شرکت های تولید کننده قطعات خودرو به آن نیاز دارند. اگر شما سازنده قطعه ایمنی در مورد عملکرد الکتریکی یا الکترونیکی هستید، باید اقدام به اخذ گواهینامه ایزو 26262 نمایید.
این استاندارد توسط سازمان بین المللی ISO در سال 2018 میلادی ویرایش شد، و گواهینامه ایزو به نام ISO 26262-1:2018 صادر می شود.
ISO 26262 با عنوان “وسایل نقلیه جاده ای، ایمنی عملکردی” یک استاندارد بین المللی برای ایمنی عملکردی سیستم های الکتریکی و یا الکترونیکی است که در خودروهای جاده ای تولید سریال (به استثنای موتورسیکلت) نصب شده است که توسط سازمان بین المللی استاندارد (ISO) در 2011 تدوین و در سال 2018 بازنگری شده است.
در مورد استاندارد ایزو 26262:
ویژگی های ایمنی عملکردی بخشی جدایی ناپذیر از هر مرحله توسعه محصول خودرو را تشکیل می دهد، از مشخصات، طراحی، اجرا، ادغام، تأیید، اعتبارسنجی و انتشار تولید. استاندارد ISO 26262 اقتباسی از استاندارد ایمنی عملکردی IEC 61508 برای سیستم‌های الکتریکی یا الکترونیکی خودرو است. ایزو 16262 ایمنی عملکردی را برای تجهیزات خودرو تعریف می کند که در طول چرخه عمر همه سیستم های مرتبط با ایمنی الکترونیکی و الکتریکی خودرو قابل استفاده است.
نسخه اول استاندارد ISO 26262:2011، منتشر شده در 11 نوامبر 2011، محدود به سیستم های الکتریکی و یا الکترونیکی نصب شده در “ماشین های سواری تولید سری” با حداکثر وزن ناخالص 3500 کیلوگرم بود. ویرایش دوم (ISO 26262:2018)، که در دسامبر 2018 منتشر شد، دامنه را از خودروهای سواری به همه وسایل نقلیه جاده‌ای به جز موتورسیکلت‌ها گسترش داد.
هدف این استاندارد رسیدگی به خطرات احتمالی ناشی از رفتار نادرست سیستم های الکترونیکی و الکتریکی در وسایل نقلیه است. اگرچه عنوان “وسایل نقلیه جاده ای، ایمنی عملکردی” این استاندارد به ایمنی عملکردی سیستم های الکتریکی و الکترونیکی و همچنین سیستم ها به طور کلی یا زیرسیستم های مکانیکی آنها مربوط می شود.
مانند استاندارد اصلی خود، IEC 60508، ایزو 26262 یک استاندارد ایمنی مبتنی بر ریسک است که در آن خطر موقعیت های عملیاتی خطرناک به صورت کیفی ارزیابی می شود. الزامات استاندارد ISO 26262 و یا اثرات آنها اقدامات ایمنی برای جلوگیری یا کنترل خرابی های سیستماتیک و شناسایی یا کنترل خرابی های تصادفی سخت افزاری یا کاهش آن تعریف می شود.
هدف از ایجاد استاندارد ISO 26262:
چرخه عمر ایمنی خودرو (مدیریت، توسعه، تولید، بهره برداری، خدمات، از کار انداختن) را فراهم می کند و از تنظیم فعالیت های لازم در طول این مراحل چرخه حیات پشتیبانی می کند. جنبه‌های ایمنی عملکردی کل فرآیند توسعه (شامل فعالیت هایی مانند مشخصات الزامات، طراحی، پیاده‌سازی، یکپارچه سازی، تأیید، اعتبارسنجی، و پیکربندی) را پوشش می‌دهد. یک رویکرد مبتنی بر ریسک خاص خودرو را برای تعیین کلاس‌های ریسک سطوح یکپارچگی ایمنی خودرو، ASIL ارائه می‌کند. از ASIL ها برای تعیین الزامات ایمنی لازم برای دستیابی به ریسک باقیمانده قابل قبول استفاده می کند. برای اطمینان از دستیابی به سطح ایمنی کافی و قابل قبول، الزامات اعتبارسنجی و تأیید اقدامات را فراهم می کند.
الزامات ISO 26262:
ISO 26262:2018 شامل دوازده بخش، ده بخش هنجاری (قسمت های 1 تا 9 و 12) و دو دستورالعمل (قسمت های 10 و 11) می باشد که شامل موارد زیر است.
- واژگان.
- مدیریت ایمنی عملکردی.
- فاز مفهومی.
- توسعه محصول در سطح سیستم.
- توسعه محصول در سطح سخت افزار.
- توسعه محصول در سطح نرم افزار.
- تولید، بهره برداری، خدمات و از کار انداختن.
- فرآیندهای پشتیبانی.
- تجزیه و تحلیل مبتنی بر ایمنی و سطح یکپارچگی ایمنی خودرو (ASIL).
دستورالعمل های ISO 26262 شامل موارد زیر است.
- دستورالعمل استفاده از ISO 26262 در نیمه هادی ها.
- انطباق ISO 26262 برای موتور سیکلت.
در مقایسه، ISO 26262:2011 فقط از 10 قسمت تشکیل شده است که نامگذاری آنها کمی متفاوت است:
قسمت 7 فقط تولید و بهره برداری نامگذاری شد.
قسمت 10 به جای Guidelines به نام Guideline.
قسمت 11 و 12 وجود نداشت.
پارت اول،، واژگان:
ISO 26262 یک واژگان (یک واژه نامه پروژه) از اصطلاحات، تعاریف و اختصارات را برای کاربرد در تمام بخش های استاندارد مشخص می کند. تعریف دقیق خطا، خطا و شکست از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا این عبارات کلیدی برای تعاریف استاندارد از فرآیندهای ایمنی عملکردی هستند، به‌ویژه با توجه به این که «عیب می‌تواند خود را به عنوان یک خطا نشان دهد… و خطا در نهایت می تواند باعث شکست شود. یک نقص در نتیجه که اثر خطرناکی دارد نشان دهنده از دست دادن ایمنی عملکردی است.
بخش اول، مورد:
در این استاندارد، آیتم یک اصطلاح کلیدی است. مورد برای اشاره به یک سیستم خاص (یا ترکیبی از سیستم‌ها) که سیکل عمر ایمنی ISO 26262 برای آن اعمال می‌شود، استفاده می‌شود که یک عملکرد (یا بخشی از یک عملکرد) را در سطح خودرو پیاده‌سازی می‌کند. به این معنی که آیتم بالاترین شیئ شناسایی شده در فرآیند است و در نتیجه نقطه شروع توسعه ایمنی خاص محصول تحت این استاندارد است.
بخش دوم، عنصر:
یک سیستم، یک جزء (شامل قطعات سخت افزاری و یا واحدهای نرم افزاری)، یک بخش سخت افزاری یا یک واحد نرم افزاری به طور موثر، هر چیزی در یک سیستم که به طور مشخص قابل شناسایی و دستکاری باشد.
بخش چهارم، خطا:
اختلاف بین یک مقدار یا شرط محاسبه شده، مشاهده شده یا اندازه‌گیری شده، و مقدار یا شرایط واقعی، مشخص یا از لحاظ نظری درست.
بخش پنجم، شکست:
خاتمه رفتار مورد نظر یک عنصر یا یک آیتم به دلیل بروز خطا.
بخش ششم،تحمل خطا:
امکان ارائه یک عملکرد مشخص در حضور یک یا چند خطای مشخص شده.
بخش هفتم، رفتار نادرست:
شکست یا رفتار ناخواسته یک آیتم با توجه به هدف طراحی آن.
بخش هشتم، خطر:
منبع بالقوه آسیب (آسیب جسمی یا آسیب سلامتی) ناشی از عملکرد نادرست کالا.
بخش نهم، ایمنی عملکردی:
عدم وجود خطر غیرمنطقی ناشی از خطرات ناشی از رفتار نادرست سیستم های الکتریکی یا الکترونیکی.
توجه: برخلاف سایر استانداردهای ایمنی عملکردی و ISO 26262:2018 به روز شده، تحمل خطا به صراحت در ISO 26262:2011 تعریف نشده است – زیرا درک همه خطاهای احتمالی در یک سیستم غیرممکن فرض می شد
توجه: ISO 26262 از عبارت IEC 61508 Safe Faction Fraction (SFF) استفاده نمی کند. به جای آن از اصطلاحات متریک خطاهای تک نقطه ای و متریک خطاهای پنهان استفاده می شود.
پارت دوم، مدیریت ایمنی عملکردی:
استاندارد ایزو 26262 طرحی است که برای مدیریت ایمنی عملکردی جهت کاربرد های خودرو ارائه می‌کند، که استانداردهایی را برای مدیریت ایمنی کلی سازمانی و همچنین استانداردهایی برای چرخه عمر ایمنی برای توسعه و تولید محصولات خودروی فردی تعریف می‌کند. چرخه عمر ایمنی ISO 26262 شرح داده شده در بخش بعدی بر اساس مفاهیم مدیریت ایمنی زیر عمل می کند:
- رویداد خطرناک
یک رویداد خطرناک ترکیبی از یک خطر در سطح وسیله نقلیه و وضعیت عملیاتی وسیله نقلیه است که اگر با اقدام به موقع راننده کنترل نشود، می تواند منجر به تصادف شود.
- هدف ایمنی
هدف ایمنی یک الزام ایمنی سطح بالا است که به یک سیستم اختصاص داده می شود، با هدف کاهش خطر یک یا چند رویداد خطرناک تا سطح قابل تحمل.
- سطح یکپارچگی ایمنی خودرو
سطح یکپارچگی ایمنی خودرو (ASIL) یک طبقه‌بندی مبتنی بر ریسک خاص خودرو از یک هدف ایمنی و همچنین اقدامات اعتبارسنجی و تأیید مورد نیاز استاندارد برای اطمینان از تحقق آن هدف را نشان می‌دهد.
- الزامات ایمنی
الزامات ایمنی شامل کلیه اهداف ایمنی و کلیه سطوح الزامات تجزیه شده از اهداف ایمنی به پایین ترین سطح الزامات ایمنی عملکردی و فنی تخصیص یافته به قطعات سخت افزاری و نرم افزاری می باشد.
پارت سوم، چرخه زندگی ایمنی:
فرآیندهای درون چرخه عمر ایمنی ISO 26262 خطرات (خطرات ایمنی) را شناسایی و ارزیابی می‌کنند، الزامات ایمنی خاصی را برای کاهش آن خطرات تا سطوح قابل قبول ایجاد می‌کنند، و آن الزامات ایمنی را مدیریت و پیگیری می‌کنند، تا اطمینان معقولی از تحقق آنها در محصول تحویل داده شود. این فرآیندهای مرتبط با ایمنی ممکن است به عنوان یکپارچه یا در حال اجرا به موازات چرخه عمر نیازمندی های مدیریت شده یک سیستم مدیریت کیفیت مرسوم دیده شوند:
- یک آیتم (یک محصول خاص سیستم خودرو) شناسایی شده و الزامات عملکردی سیستم سطح بالای آن تعریف شده است.
- مجموعه جامعی از رویدادهای خطرناک برای آیتم شناسایی شده است.
- برای هر رویداد خطرناک یک ASIL اختصاص داده می شود. (بخش 9 را در زیر ببینید) یک هدف ایمنی برای هر رویداد خطرناک تعیین می شود که ASIL خطر را به ارث می برد.
- مفهوم ایمنی عملکردی در سطح خودرو یک معماری سیستم را برای اطمینان از اهداف ایمنی تعریف می کند.
- اهداف ایمنی به الزامات ایمنی سطح پایین تر تبدیل می شوند.
- الزامات ایمنی به اجزای معماری (زیر سیستم ها، قطعات سخت افزاری، قطعات نرم افزاری) اختصاص داده می شود.
- سپس اجزای معماری مطابق با الزامات ایمنی (و عملکردی) اختصاص داده شده توسعه و اعتبارسنجی می شوند.
پارت چهارم، فرآیندهای حمایتی:
ISO 26262 اهدافی را برای فرآیندهای یکپارچه تعریف می کند که از فرآیندهای چرخه حیات ایمنی پشتیبانی می کنند، اما به طور مداوم در تمام مراحل فعال هستند، و همچنین ملاحظات اضافی را تعریف می کند که از دستیابی به اهداف کلی فرآیند پشتیبانی می کند.
- رابط های شرکتی کنترل شده برای کاهش جریان اهداف، نیازمندی ها و کنترل ها به همه تامین کنندگان در توسعه های توزیع شده.
- مشخصات صریح الزامات ایمنی و مدیریت آنها در طول چرخه حیات ایمنی.
- کنترل پیکربندی محصولات کاری، با شناسایی رسمی منحصربه‌فرد و تکرارپذیری پیکربندی‌ها که قابلیت ردیابی بین محصولات کاری وابسته و شناسایی همه تغییرات در پیکربندی را فراهم می‌کند.
- مدیریت تغییر رسمی، از جمله مدیریت تأثیر تغییرات بر الزامات ایمنی، به منظور اطمینان از رفع عیوب شناسایی شده و همچنین برای تغییر محصول بدون معرفی خطرات.
- برنامه ریزی، کنترل و گزارش تایید محصولات کاری، شامل بررسی، تجزیه و تحلیل و آزمایش، با تحلیل رگرسیونی عیوب شناسایی شده به منبع آنها.
- شناسایی و مدیریت برنامه ریزی شده کلیه اسناد (محصولات کاری) تولید شده در تمام مراحل چرخه حیات ایمنی برای تسهیل مدیریت مستمر ارزیابی ایمنی و ایمنی عملکردی.
- اعتماد به ابزارهای نرم افزاری (صلاحیت ابزارهای نرم افزاری برای استفاده مورد نظر و واقعی).
- صلاحیت قطعات نرم افزاری و سخت افزاری قبلاً توسعه یافته برای ادغام در آیتم ASIL توسعه یافته فعلی.
- استفاده از شواهد تاریخچه خدمات برای استدلال اینکه یک مورد به اندازه کافی در استفاده برای ASIL مورد نظر ایمن بوده است.
خلاصه استاندارد ایزو 26262:
استاندارد ایزو 26262 برای اعمال سیستم‌های مرتبط با ایمنی که شامل یک یا چند سیستم الکتریکی و یا الکترونیکی (E/E) است و در خودروهای جاده‌ای تولید سری نصب می‌شوند، به استثنای موتورسیکلت‌ها، در نظر گرفته شده است. این سند به سیستم‌های E/E منحصربه‌فرد در وسایل نقلیه خاص مانند سیستم‌های E/E که برای رانندگان دارای معلولیت طراحی شده‌اند، نمی‌پردازد.
توجه سایر استانداردهای ایمنی ویژه برنامه کاربردی وجود دارد و می تواند مکمل سری استانداردهای ISO 26262 یا بالعکس باشد.
سیستم‌ها و اجزای آنها که برای تولید منتشر شده‌اند، یا سیستم‌ها و اجزای آنها که قبلاً قبل از تاریخ انتشار این سند در حال توسعه هستند، از محدوده این ویرایش مستثنی هستند. این سند به تغییرات سیستم‌های موجود و اجزای آنها که قبل از انتشار این سند برای تولید آزاد شده‌اند، با تنظیم چرخه عمر ایمنی بسته به تغییر می‌پردازد. این سند به ادغام سیستم‌های موجود که طبق این سند توسعه نیافته‌اند و سیستم‌های توسعه‌یافته بر اساس این سند با تنظیم چرخه عمر ایمنی می‌پردازد.
ISO 26262 به خطرات احتمالی ناشی از عملکرد نادرست سیستم های E/E مرتبط با ایمنی، از جمله تعامل این سیستم ها می پردازد. خطرات مربوط به شوک الکتریکی، آتش سوزی، دود، گرما، تشعشع، سمیت، اشتعال پذیری، واکنش پذیری، خوردگی، انتشار انرژی و خطرات مشابه را بررسی نمی کند، مگر اینکه مستقیماً ناشی از عملکرد نادرست سیستم های E/E مرتبط با ایمنی باشد.
گواهینامه ایزو 26262 چارچوبی را برای ایمنی عملکردی برای کمک به توسعه سیستم های E/E مرتبط با ایمنی توصیف می کند. این چارچوب برای ادغام فعالیت های ایمنی عملکردی در چارچوب توسعه خاص شرکت در نظر گرفته شده است. برخی الزامات دارای تمرکز فنی واضح برای پیاده سازی ایمنی عملکردی در یک محصول هستند. برخی دیگر به فرآیند توسعه می پردازند و بنابراین می توان آنها را به عنوان الزامات فرآیند برای نشان دادن توانایی یک سازمان با توجه به ایمنی عملکردی در نظر گرفت.
این سند واژگان اصطلاحات مورد استفاده در سری استانداردهای ISO 26262 را تعریف می کند.
