ایزو 20088-1 یا استاندارد ISO 20088-1:2016 با عنوان «تعیین مقاومت مواد عایق در برابر نشت مایعات کرایوژنیک — بخش ۱: فاز مایع» روشی برای ارزیابی مقاومت سیستمهای حفاظت در برابر نشت کرایوژنیک (CSP) در مواجهه با نشت مایعات بسیار سرد مانند نیتروژن مایع ارائه میدهد. این استاندارد بهویژه برای سیستمهایی طراحی شده است که بر روی فولاد کربنی نصب شدهاند و در تماس با مایعات کرایوژنیک قرار دارند.

هدف و دامنه کاربرد ایزو 20088-1
هدف این استاندارد، شبیهسازی شرایطی است که در آن مایعات کرایوژنیک بهطور ناگهانی روی سطوح عایق ریخته میشوند تا عملکرد مواد عایق در برابر این شرایط ارزیابی شود. در این آزمون، از نیتروژن مایع بهعنوان محیط کرایوژنیک استفاده میشود، زیرا نقطه جوش پایینتری نسبت به گاز طبیعی مایع (LNG) یا اکسیژن مایع دارد و ایمنتر است.
موارد کلیدی در آزمون
- ساختار آزمون: شامل یک مخزن رهاسازی نیتروژن مایع، نگهدارنده نمونه و سیستمهای اندازهگیری دما مانند ترموکوپلها است.
- مواد مورد استفاده: صفحات فولاد کربنی با ضخامت ۱۰ میلیمتر که با مواد عایق پوشانده شدهاند.
- روش آزمون: نیتروژن مایع بهطور ناگهانی روی نمونه رها میشود و تغییرات دمایی و رفتار مکانیکی مواد عایق ثبت میگردد.
کاربردهای صنعتی
این استاندارد برای صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، بهویژه در تأسیسات LNG شناور (FLNG) و سایر زیرساختهای دریایی که در معرض خطر نشت مایعات کرایوژنیک هستند، اهمیت دارد. با استفاده از این استاندارد، میتوان عملکرد مواد عایق را در شرایط بحرانی ارزیابی و ایمنی تجهیزات را تضمین کرد.
بخشهای آتی استاندارد
استاندارد ISO 20088 در حال توسعه است و بخشهای بعدی آن به شرح زیر خواهند بود:
- بخش ۲: بررسی مقاومت در برابر فاز بخار.
- بخش ۳: ارزیابی مقاومت در برابر نشتهای پرفشار بهصورت جت.
استاندارد ایزو 20088-1 در چه صنایعی قابل استفاده است؟
استاندارد ISO 20088-1:2016، که به بررسی مقاومت مواد عایق در برابر نشت مایعات کرایوژنیک میپردازد، در صنایعی کاربرد دارد که در آنها احتمال نشت مایعات بسیار سرد مانند نیتروژن مایع یا گاز طبیعی مایع (LNG) وجود دارد. این استاندارد بهویژه در صنایعی که با ایمنی در برابر نشتهای کرایوژنیک سروکار دارند، اهمیت دارد.
صنایع کاربردی ISO 20088-1
- صنایع نفت، گاز و پتروشیمی: در تأسیسات فرآوری، ذخیرهسازی و انتقال LNG، استفاده از این استاندارد برای ارزیابی عملکرد مواد عایق در برابر نشتهای کرایوژنیک ضروری است.
- تأسیسات دریایی و فراساحلی: در واحدهای تولید، ذخیرهسازی و بازگازسازی شناور (مانند FLNG و FSRU)، این استاندارد برای تضمین ایمنی سازهها در برابر نشتهای مایعات بسیار سرد به کار میرود.
- صنایع تولید و انبارش مایعات کرایوژنیک: در کارخانههای تولید نیتروژن مایع، اکسیژن مایع و سایر گازهای مایعشده، استفاده از این استاندارد برای ارزیابی مقاومت مواد عایق در برابر نشتهای احتمالی اهمیت دارد.
- صنایع حمل و نقل LNG: در کشتیها و تانکرهای حمل LNG، این استاندارد برای بررسی عملکرد سیستمهای عایق در مواجهه با نشتهای کرایوژنیک به کار میرود.
- صنایع شیمیایی و دارویی: در فرآیندهایی که از مایعات بسیار سرد استفاده میشود، این استاندارد برای ارزیابی ایمنی تجهیزات و مواد عایق مورد استفاده قرار میگیرد.
با استفاده از استاندارد ISO 20088-1، صنایع میتوانند ایمنی تجهیزات و سازههای خود را در برابر نشتهای مایعات کرایوژنیک تضمین کرده و از خطرات احتمالی جلوگیری کنند.
آیا برای استاندارد ایزو 20088-1 گواهینامه صادر می شود؟
استاندارد ISO 20088-1:2016 یک استاندارد آزمون فنی است که روشهایی برای ارزیابی مقاومت مواد عایق در برابر نشت مایعات کرایوژنیک (مانند نیتروژن مایع یا LNG) ارائه میدهد. این استاندارد بهطور خاص برای ارزیابی عملکرد سیستمهای حفاظت در برابر نشت کرایوژنیک (CSP) طراحی شده است.
صدور گواهینامه برای ISO 20088-1
برخلاف برخی استانداردهای مدیریتی مانند ISO 9001 یا ISO 14001 که برای سازمانها گواهینامه صادر میشود، ISO 20088-1 بهعنوان یک استاندارد آزمون فنی برای محصولات یا مواد خاص طراحی شده است. بنابراین، گواهینامهای تحت عنوان “گواهینامه ISO 20088-1” برای سازمانها صادر نمیشود.
با این حال، تولیدکنندگان مواد عایق یا سیستمهای حفاظت در برابر نشت کرایوژنیک میتوانند محصولات خود را بر اساس الزامات این استاندارد آزمایش کرده و نتایج آزمون را بهعنوان گواهی عملکرد ارائه دهند. برای مثال، شرکتهایی مانند Morgan Thermal Ceramics محصولات خود را تحت آزمونهای مربوط به استانداردهای ISO 20088-3:2018 قرار داده و گواهیهایی از نهادهایی مانند Lloyd’s Register دریافت کردهاند که نشاندهنده انطباق محصول با الزامات استاندارد است.
مراحل دریافت گواهی آزمون بر اساس ISO 20088-1
- انتخاب آزمایشگاه معتبر: تولیدکننده باید یک آزمایشگاه معتبر و دارای تجهیزات مناسب برای انجام آزمونهای مربوط به استاندارد ISO 20088-1 را انتخاب کند.
- انجام آزمونها: محصول یا ماده مورد نظر تحت شرایط مشخصشده در استاندارد ISO 20088-1 آزمایش میشود تا مقاومت آن در برابر نشت مایعات کرایوژنیک ارزیابی گردد.
- دریافت گزارش آزمون: پس از انجام آزمونها، آزمایشگاه گزارشی از نتایج بهدستآمده ارائه میدهد که نشاندهنده عملکرد محصول در شرایط آزمون است.
- صدور گواهی عملکرد: در صورت موفقیتآمیز بودن نتایج آزمون، تولیدکننده میتواند گواهی عملکردی از نهادهای معتبر مانند Lloyd’s Register دریافت کند که نشاندهنده انطباق محصول با الزامات استاندارد ISO 20088-1 است.
نتیجهگیری
در حالی که استاندارد ISO 20088-1 بهعنوان یک استاندارد آزمون فنی برای محصولات طراحی شده است و گواهینامهای برای سازمانها صادر نمیشود، تولیدکنندگان میتوانند با انجام آزمونهای مربوطه و دریافت گواهی عملکرد، انطباق محصولات خود با این استاندارد را اثبات کنند. این گواهیها بهویژه در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی برای اطمینان از ایمنی و عملکرد مناسب مواد عایق در برابر نشتهای کرایوژنیک اهمیت دارند.