تعریف رتبه انفورماتیک چیست؟
رتبه انفورماتیک به عنوان یکی از شاخصهای مهم در سنجش وضعیت فناوری اطلاعات در سازمانها و شرکتها به شمار میرود. این رتبهبندی به طور کلی نشاندهنده میزان پیشرفت و توسعه در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) است و میتواند به عنوان یک معیار ارزیابی برای مقایسه سازمانها یا شرکتها در این زمینه استفاده شود.
رتبهبندی شرکتهای انفورماتیکی به منظور تعیین رتبه انفورماتیک و اخذ رتبه انفورماتیک در ایران از رتبه ۱ تا رتبه ۷ انجام میشود. در این رتبهبندی، رتبه ۱ بالاترین رتبه است که نشاندهنده بالاترین سطح صلاحیت و توانمندی شرکت در ارائه خدمات انفورماتیکی است. شرکتهای با رتبههای پایینتر (مثلاً رتبه ۷) سطح کمتری از توانمندی و تجربه را نشان میدهند.
سازمان برنامه و بودجه کشور با همکاری کارشناسان فنی تحت عنوان سامانه جامع هوشمند تشخیص صلاحیت عوامل نظام فنی و اجرایی (ساجات) به عنوان متولی اصلی رتبه بندی شرکت های انفورماتیکی می باشد.
شرکت ها و پیمانکاران متقاضی دریافت رتبه انفورماتیک، و یا برای ارتقاء گرید یا رتبه خود می توانند دیگرگواهینامه های تخصصی در زمینه فعالیت خود ماننده گواهینامه افتا، گواهینامه های ایزو 9001، ایزو 14001، ایزو 45001، ایزو 27001 و همچنین ایزو 20001 را نیز اخذ نمایند.
تعریف رتبه انفورماتیک چیست؟
رتبه انفورماتیک به عنوان یکی از شاخصهای مهم در سنجش وضعیت فناوری اطلاعات در سازمانها و شرکتها به شمار میرود. این رتبهبندی به طور کلی نشاندهنده میزان پیشرفت و توسعه در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) است و میتواند به عنوان یک معیار ارزیابی برای مقایسه سازمانها یا شرکتها در این زمینه استفاده شود.
به عبارتی دیگر رتبه انفورماتیک نشاندهنده سطح بلوغ و پیشرفت شرکتهای فعال در حوزه فناوری اطلاعات است. این رتبهبندی به منظور ایجاد شفافیت، افزایش رقابت سالم و همچنین ارتقاء کیفیت خدمات و محصولات در حوزه فناوری اطلاعات انجام می‌گیرد.
رتبهبندی شرکتهای انفورماتیکی به منظور تعیین رتبه انفورماتیک و اخذ رتبه انفورماتیک در ایران از رتبه ۱ تا رتبه ۷ انجام میشود. در این رتبهبندی، رتبه ۱ بالاترین رتبه است که نشاندهنده بالاترین سطح صلاحیت و توانمندی شرکت در ارائه خدمات انفورماتیکی است. شرکتهای با رتبههای پایینتر (مثلاً رتبه ۷) سطح کمتری از توانمندی و تجربه را نشان میدهند.
– رتبه 1 (بالاترین رتبه): شرکتهایی که دارای تخصص بالا، پروژه‌های موفق، نیروی انسانی مجرب و توان مالی قوی هستند. این شرکتها معمولاً در پروژه‌های بزرگ و پیچیده شرکت می‌کنند.
– رتبه 7 (پایین‌ترین رتبه): شرکتهای تازه‌تأسیس یا شرکتهایی که تجربه و توانایی لازم برای انجام پروژه‌های کوچک را دارند و باید در طول زمان تجربیات خود را افزایش دهند.
این رتبه‌ها یعنی رتبه انفورماتیک به شرکتها کمک می‌کند تا در بازار رقابتی بهتر عمل کنند و توانایی‌های خود را به مشتریان و کارفرمایان ثابت کنند.
متولی صدور رتبه انفورماتیک کیست؟
همانطور که اشاره شد، رتبه انفورماتیک به عنوان یکی از شاخصهای مهم در سنجش وضعیت فناوری اطلاعات در سازمانها و شرکتها به شمار میرود. متولی اصلی صدور و ارائه رتبه انفورماتیک به شرکتهای پیشرو، فعال در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، سازمان برنامه و بودجه جمهوری اسلامی ایران می باشد.
سازمان برنامه و بودجه کشور با همکاری کارشناسان فنی تحت عنوان سامانه جامع هوشمند تشخیص صلاحیت عوامل نظام فنی و اجرایی (ساجات) به عنوان متولی اصلی رتبه بندی شرکت های انفورماتیکی می باشد.
این سازمان با تدوین دستورالعمل ها و آیین نامه های فنی و اجرایی لازم و مورد نیاز، و ارائه ی آنها به شرکت ها برای جمع آوری مدارک و مستندات مورد نیاز جهت اخذ گرید یا رتبه انفورماتیکی کمک بسیاری می نماید. همچنین کارشناسان ساجات با بررسی دقیق و ارزیابی فنی مدارک ارائه شده، فرآیند صدور گواهینامه، گرید یا رتبه انفورماتیکی را تسهیل می نمایند.
اما لازم به ذکر است که شرکتهایی که می توانند گرید یا رتبه پیمانکاری از ساجات دریافت کنند به صورت کلی به رشته ها و حوزه های مرتبط با آنها که در زیر اشاره شده اند تقسیم بندی می شوند. که شامل:
- رشته نفت و گاز
- رشته ساختمان و ابنیه
- رشته انفورماتیک
- رشته صنعت
- رشته برق
- رشته آب
- تاسیسات و تجهیزات
- رشته حفاری و کاوش های زمینی و معدنی
- رشته حمل و نقل
- رشته کشاورزی
روی صحبت در این مقاله، رشته انفورماتیک می باشد که به چندین دسته تقسیم میشود که هر کدام دارای زیرشاخه‌های مختلفی می باشند. این دسته‌بندی‌ها شامل موارد زیر می باشد:
1- گروه نرم‌افزار:
– طراحی و تولید نرم‌افزارهای سفارشی
– تحلیل سیستم‌ها و داده‌ها
– پیاده‌سازی و استقرار سیستم‌های نرم‌افزاری
2- گروه سخت‌افزار:
– طراحی و تولید سخت‌افزارهای سفارشی
– تعمیر و نگهداری تجهیزات سخت‌افزاری
– نصب و راه‌اندازی تجهیزات سخت‌افزاری
3- گروه شبکه و امنیت اطلاعات:
– طراحی و پیاده‌سازی شبکه‌های کامپیوتری
– امنیت اطلاعات و شبکه
– مشاوره و اجرای راه‌حل‌های امنیتی
4- گروه مشاوره و مدیریت پروژه‌های IT :
– مشاوره در زمینه فناوری اطلاعات
– مدیریت پروژه‌های فناوری اطلاعات
– نظارت بر اجرای پروژه‌های IT
5- گروه آموزش و پژوهش IT :
– آموزش و تربیت نیروهای متخصص در حوزه IT
– انجام پروژه‌های پژوهشی در زمینه فناوری اطلاعات
اهداف رتبه بندی انفورماتیک سازمان ها و شرکتها چیست؟
رتبه انفورماتیک صادر شده از سوی ساجات اهمیت زیادی دارد و اهداف مهم و با ارزشی را دنبال می کند، یکی از اهداف مهم آن این است که به تصمیم‌گیرندگان و مدیران این امکان را می‌دهد تا وضعیت فعلی خود را در مقایسه با رقبا بسنجند و نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی کنند. همچنین، رتبه انفورماتیک میتواند به عنوان یک ابزار مهم در جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و توسعه اقتصادی سازمانها و شرکتها کمک شایانی نماید. دیگر اهداف دریافت و اخذ رتبه انفورماتیک شامل:
1- تضمین کیفیت: این رتبهبندی به دستگاه‌های اجرایی کمک می‌کند تا شرکتهایی را که توانایی اجرای پروژه‌های پیچیده و بزرگ فناوری اطلاعات دارند، شناسایی و انتخاب کنند. این امر موجب افزایش کیفیت پروژه‌ها میشود.
2- افزایش شفافیت: رتبهبندی شرکتهای انفورماتیک به مشتریان و سازمانها کمک می‌کند تا بتوانند شرکتهای معتبر و با سابقه را شناسایی کنند. این شفافیت موجب میشود که انتخاب پیمانکاران برای پروژه‌های دولتی و خصوصی با دقت بیشتری صورت گیرد.
3- تسهیل در رقابت سالم: این رتبهبندی با ایجاد فضای رقابتی سالم میان شرکتهای انفورماتیک، موجب بهبود عملکرد و ارتقای سطح کیفی خدمات این شرکتها میشود.
4- تضمین حقوق کارفرما: با رتبهبندی شرکتها، کارفرما از توانایی شرکت در اجرای پروژه آگاه میشود و ریسک‌های احتمالی در اجرای پروژه کاهش می‌یابد.
5- توسعه صنعت فناوری اطلاعات: با ارائه معیاری برای سنجش عملکرد شرکتها، این رتبهبندی به ارتقای کیفیت خدمات و محصولات در این صنعت کمک می‌کند.
5 عامل مهم در اخذ رتبه انفورماتیک چیست؟
برای تعیین رتبه انفورماتیک یک شرکت، سازمان برنامه و بودجه یا ساجات از معیارهای مختلفی استفاده می‌کند. این معیارها به طور کلی به پنج دسته تقسیم می‌شوند:
1- تجربه و سابقه کاری: تعداد پروژه‌های انجام شده توسط شرکت و میزان رضایت مشتریان از خدمات ارائه شده، از مهم‌ترین عوامل در رتبهبندی شرکتها محسوب میشود.
2- توان فنی: شامل ارزیابی توانایی‌های فنی شرکت در اجرای پروژه‌های مختلف در حوزه فناوری اطلاعات است. این بخش شامل بررسی نرم‌افزارها، سخت‌افزارها، و سایر ابزارهای مورد استفاده در پروژه‌هاست. همچنین میزان دسترسی شرکت به تجهیزات پیشرفته و زیرساخت‌های لازم برای اجرای پروژه‌های فناوری اطلاعات نیز، از معیارهای مهم است.
3- توان مالی: توانایی شرکت در تأمین منابع مالی برای اجرای پروژه‌ها و توان پرداخت تعهدات مالی، یکی دیگر از معیارهای رتبهبندی است.
4- نیروی انسانی متخصص: این بخش به ارزیابی تعداد و کیفیت نیروی انسانی متخصص در شرکت می‌پردازد. تعداد کارشناسان با تحصیلات مرتبط، سطح تجربه و مدارک حرفه‌ای آنها از جمله مواردی است که در این بخش بررسی میشود.
5- عملکرد اجرایی و پروژه‌ای: در این بخش، تعداد و نوع پروژه‌های انجام شده توسط شرکت، میزان رضایت مشتریان، و توانایی شرکت در تحویل به موقع پروژه‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
فرآیند دریافت و اخذ رتبه انفورماتیک چیست؟
برای اخذ رتبه انفورماتیک (گرید انفورماتیک) توسط شرکتهای فعال در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، باید چندین مرحله انجام شود. این مراحل به طور کلی به شرح زیر است:
1- ثبت‌نام اولیه در سامانه ساجات:
– شرکتها باید ابتدا در سامانه ساجات (سامانه جامع رتبهبندی شرکتها) ثبت‌نام کنند.
– اطلاعات مورد نیاز شامل اطلاعات حقوقی، مالی و اطلاعات مربوط به نیروهای متخصص شرکت وارد شود.
2- ارائه مدارک لازم:
– شرکتها باید مدارک مورد نیاز را به صورت کامل و صحیح تهیه کرده و در سامانه بارگذاری کنند.
– این مدارک شامل اساسنامه شرکت، آگهی تأسیس و تغییرات شرکت، ترازنامه مالی، لیست بیمه کارکنان، مدارک تحصیلی و سوابق کاری کارکنان کلیدی و غیره می‌باشد.
3- بررسی و ارزیابی مدارک:
– مدارک ارائه شده توسط کارشناسان سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور بررسی و ارزیابی میشود.
– این ارزیابی شامل بررسی دقیق مدارک مالی، حقوقی، تخصصی و فنی شرکت است.
4- اعلام نتیجه ارزیابی:
– پس از بررسی مدارک، نتایج به شرکت اعلام میشود.
– اگر شرکت تمام شرایط لازم را داشته باشد، رتبه انفورماتیک برای آن صادر میشود.
– در صورت نقص مدارک یا عدم احراز شرایط، شرکت باید نواقص را برطرف کرده و مجدداً درخواست خود را ارائه دهد.
5- دریافت گواهینامه رتبهبندی:
– پس از تأیید نهایی، گواهینامه رتبهبندی انفورماتیک صادر و به شرکت تحویل داده میشود.
– این گواهینامه به مدت ۲ سال اعتبار دارد و پس از آن باید تجدید شود.
6- تجدید رتبهبندی:
– شرکتها باید هر دو سال یک‌بار، درخواست تجدید رتبهبندی دهند.
– در این مرحله نیز مدارک جدید و به‌روز شده مورد بررسی قرار می‌گیرد و رتبه جدید صادر میشود.
به‌طور کلی، برای موفقیت در اخذ رتبه انفورماتیک، شرکتها باید توانایی ارائه مدارک معتبر و کامل، داشتن نیروی متخصص با سوابق کاری مناسب و همچنین وضعیت مالی قابل قبول را داشته باشند.
اما در سال 1403 یکی از سوالات مهم و چالش انگیز برای تمامی متقاضیان اخذ رتبه انفورماتیک، مخصوصا برای شرکتهایی که به دنبال تمدید رتبه خود می باشند، ایجاد شده است را در ادامه خدمتتان ارائه می دهیم.
سوال: آﯾﺎ ﻗﺮاردادﻫﺎیی که در ﺑﺨﺶ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﯾﻬﺎي اﺟﺮایی ثبت ﻣﯿﺸﻮد ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ اﻣﺘﯿﺎز ﺷﺮکت می گردد؟
جواب: خیر
توضیح: اﻣﺘﯿﺎز ﺷﺮکت ﻓﻘﻂ ﺑﺮاﺳﺎس ارﻗﺎم ﻣﺎﻟﯿﺎتی وارد ﺷﺪه در ﺑﺨﺶ پرﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ می گردد. درﺻﻮرتی که اﻣﺘﯿﺎز ﺷﺮکت ﺑﻪ نوعی باشد که در ﺑﺨﺶ ﺧﻮداﻇﻬﺎري بتوانید رﺗﺒﻪ ﻫﺎي 1، 2 و یا 3 را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﺑﺮاي کسب نهایی اﯾﻦ رﺗﺒﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺨﺶ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﯾﻬﺎي اﺟﺮایی و ﻣﺠﻮزﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ تکمیل گردد.
در صورتی که شرکت از نظر امتیاز و درﺻﺪﻫﺎي اﺧﺘﺼﺎص داده ﺷﺪه ﺑﻪ رﺷـﺘﻪ ﻫـﺎي درخواستی در خود اظهاری صرفا فقط از نظر امتیاز (یعنی حائز دریافت رتبه های 1، 2 و 3 می شود.) حتما می بایست برای حفظ این رتبه ها، با توجه به ماده 8 و جدول شماره 5 و همچنین تبصره های ارائه شده در این ماده از آئین نامه احراز صلاحیت و رتبه بندی شرکت های انفورماتیکی اقدام نمایید.
مزایای دریافت و اخذ رتبه انفورماتیک چیست؟
رتبهبندی شرکتهای انفورماتیکی از سوی سازمان برنامه و بودجه به منظورصدور رتبه انفورماتیک، تأثیرات مهمی بر عملکرد شرکتها و بازار فناوری اطلاعات کشور دارد. شرکتهایی که رتبه بالاتری (گرید یا رتبه 1) دارند، از اعتماد بیشتری برخوردار بوده و شانس بیشتری برای کسب پروژه‌های بزرگ و مهم دارند. همچنین، این رتبهبندی به شرکتها کمک می‌کند تا نقاط ضعف خود را شناسایی کرده و برای بهبود آنها تلاش کنند.
از سوی دیگر، این رتبهبندی به دستگاه‌های اجرایی و کارفرمایان کمک می‌کند تا با اطمینان بیشتری پیمانکاران خود را انتخاب کنند و ریسک‌های احتمالی در اجرای پروژه‌ها را کاهش دهند.
شرکتهایی که موفق به کسب رتبه انفورماتیک می‌شوند، از مزایای متعددی برخوردار خواهند شد که عبارت اند از:
1- اعتبار بیشتر در بازار: داشتن رتبه انفورماتیک به معنای تایید کیفیت و توانمندی‌های شرکت توسط سازمان برنامه و بودجه است، که این موضوع به افزایش اعتبار شرکت در بازار کمک می‌کند.
2- فرصت‌های بیشتر برای مشارکت در پروژه‌های دولتی: بسیاری از پروژه‌های دولتی تنها به شرکتهایی واگذار میشود که دارای رتبه انفورماتیک معتبر هستند. بنابراین، کسب رتبه انفورماتیک به شرکتها امکان مشارکت در این پروژه‌ها را می‌دهد.
3- افزایش توان رقابتی: رتبهبندی به شرکتها کمک می‌کند تا توانمندی‌های خود را بهتر بشناسند و در مقابل رقبا، نقاط قوت خود را به نمایش بگذارند.
4- بهبود عملکرد داخلی: شرکتهایی که در فرآیند رتبهبندی انفورماتیکی شرکت می‌کنند، تشویق می‌شوند تا سیستم‌های مدیریتی و عملکردی خود را بهبود بخشند، که این امر به طور مستقیم به افزایش بهره‌وری و کارایی شرکت کمک می‌کند.
چالش‌ها و مشکلات مرتبط با اخذ رتبه انفورماتیک چیست؟
اگرچه رتبهبندی انفورماتیک مزایای زیادی دارد، اما در فرآیند اخذ رتبه انفورماتیک، چالش‌ها و مشکلاتی نیز وجود دارد که میتواند برای شرکتها مشکل‌ساز باشد، که در ادامه چند مورد مهم این چالش ها خدمتتان ارائه می شود:
– پیچیدگی فرآیند ارزیابی: فرآیند ارزیابی و جمع‌آوری مدارک ممکن است زمان‌بر و پیچیده باشد. برخی از شرکتها ممکن است به دلیل نداشتن تجربه کافی در این زمینه، با مشکلاتی مواجه شوند.
– نوسانات در معیارهای ارزیابی: گاهی اوقات تغییرات در معیارهای ارزیابی یا نحوه امتیازدهی میتواند باعث سردرگمی شرکتها شود. این تغییرات ممکن است به عدم تطابق با توقعات و اهداف شرکتها منجر شود.
– محدودیت منابع: برخی از شرکتها، به ویژه شرکتهای کوچک و متوسط، ممکن است به دلیل محدودیت منابع مالی یا انسانی نتوانند به خوبی در فرآیند رتبهبندی شرکت کنند.
تا اینجا مقاله هدف اطلاع رسانی و آگاهی رساندن در مورد رتبه انفورماتیک برای سازمان ها و شرکتها بوده است، سازمان ها و یا شرکتهایی که در بازار پر رقابتی امروزه در حوزه فعالیت خود به دنبال پیشی گرفتن از دیگر رقبای خود می باشند بایستی به دنبال ارتقاء گرید یا رتبه انفورماتیکی خود باشند.
یکی از موارد مهم که به منظور حاصل شدن این امر کمک شایانی می کند، دریافت و اخذ دیگر گواهینامه های تخصصی در زمینه فعالیت خود ماننده گواهینامه افتا، گواهینامه های ایزو 9001، ایزو 14001، ایزو 45001، ایزو 27001 و همچنین ایزو 20001 می باشد.
شرکت ها و پیمانکاران متقاضی دریافت رتبه انفورماتیک و یا برای ارتقاء گرید یا رتبه خود می توانند برای اخذ گواهینامه های ایزو اشاره شده با کارشناسان فنی مرکز مشاوره ایزوگت در تماس بوده و از مشاوره رایگان کارشناسان این مرکز استفاده نمایند.
شرکتها و سازمانهای که به دنبال اخذ گواهینامه افتا و همچنین گواهینامه های ایزو می باشند می تولنند از طریق WhatsApp نیز با ما در تماس باشیند.
نتیجه‌گیری:
رتبه انفورماتیک یکی از ابزارهای مهم برای ارزیابی و بهبود کیفیت خدمات و محصولات در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات است. این رتبهبندی علاوه بر افزایش شفافیت و رقابت سالم در بازار، به شرکتها کمک می‌کند تا با شناخت بهتر نقاط قوت و ضعف خود، در مسیر بهبود و رشد حرکت کنند. در عین حال، شرکتها باید آمادگی مواجهه با چالش‌های احتمالی در این فرآیند را داشته باشند و با برنامه‌ریزی دقیق، بهترین بهره را از این فرصت ببرند.
سوالات متداول:
1- تعریف رتبه انفورماتیک چیست؟
رتبه انفورماتیک به عنوان یکی از شاخصهای مهم در سنجش وضعیت فناوری اطلاعات در سازمانها و شرکتها به شمار میرود. این رتبهبندی به طور کلی نشاندهنده میزان پیشرفت و توسعه در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) است و میتواند به عنوان یک معیار ارزیابی برای مقایسه سازمانها یا شرکتها در این زمینه استفاده شود.
2- سطح رتبه بندی شرکت های انفورماتیکی چگونه می باشد؟
رتبهبندی شرکتهای انفورماتیکی به منظور تعیین رتبه انفورماتیک و اخذ رتبه انفورماتیک در ایران از رتبه ۱ تا رتبه ۷ انجام میشود. در این رتبهبندی، رتبه ۱ بالاترین رتبه است که نشاندهنده بالاترین سطح صلاحیت و توانمندی شرکت در ارائه خدمات انفورماتیکی است. شرکتهای با رتبههای پایینتر (مثلاً رتبه ۷) سطح کمتری از توانمندی و تجربه را نشان میدهند.
3- 5 عامل مهم در اخذ رتبه انفورماتیک چیست؟
برای تعیین رتبه انفورماتیک یک شرکت، سازمان برنامه و بودجه یا ساجات از معیارهای مختلفی استفاده می‌کند. این معیارها به طور کلی به پنج دسته تقسیم می‌شوند:
تجربه و سابقه کاری
توان فنی
توان مالی
نیروی انسانی متخصص
عملکرد اجرایی و پروژه‌ای
